ROŚLINY TRUJĄCE- czyli, które rośliny omijamy z daleka

Tak jakoś pod wpływem prowadzonych kursów odświeżam sobie materiał ze studiów i nasunął mi się temat posta ciekawy i niebezpieczny jednocześnie. Jako  mama 3,5 rocznej łobuziary, którą powstrzymać jest ciężko, a to co zakazane smakuje jej najlepiej robię powtórkę z roślin trujących. Za źródło wiedzy posłużyły mi rzeczowe informacje ze strony http://www.centurion.w8w.pl.

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)

• We wszystkich częściach rośliny występują trujące alkaloidy tropinowe: atropina, hioscyjamina, skopolamina.
• Porażają one przywspółczulne zakończenia nerwowe.
• Objawami zatrucia są: szerokie źrenice oczu, porażenie akomodacji oka, zahamowanie ruchów robaczkowych przewodu pokarmowego, przyspieszenie czynności serca, zahamowanie wydzielania łez, śliny, potu, soku żołądkowego, rozszerzenie oskrzeli.
• Najwięcej składników czynnych, głównie alkaloidów hioscyjaminy i skopolaminy, mają małe czarne nasiona bielunia zawarte w kolczastej torebce, pękającej na cztery części w okresie jesiennym.
• Dzieci wiejskie zjadają niekiedy nasiona tego chwastu biorąc je za mak i ulegają ciężkim, a nawet śmiertelnym zatruciom.
• Substancjami o szczególnych właściwościach toksycznych są alkaloidy tropanowe (hioscyjamina, atropina, skopolamina, beladonina), których zawartość w liściach może dochodzić do 0,6% - w nasionach jest ich znacznie więcej.

źródło:  https://www.kuleuven-kulak.be

Blekot pospolity (Aethusa cynapium) 

• W medycynie homeopatycznej stosowany jako jako lek przeciwskurczowy.
• Ziele i kłącze zawierają toksyczne związki chemiczne, - koniinę i cynapinę, a także flawonoidy (kemferol, rutyna), kwas mrówkowy, kwas masłowy. 
• Bardziej toksyczna z nich koniina powoduje silne podrażnienie błon śluzowych przewodu pokarmowego, w większych dawkach powoduje paraliż współczulnego układu nerwowego. 
• Objawami zatrucia są: brak apetytu, drgawki, rozszerzenie źrenic, zaburzenia równowagi, paraliż, śmierć.
• można pomylić jej liście z podobnymi liśćmi (nać) pietruszki – blekot bowiem często rośnie w uprawach rolniczych jako chwast. 
• ziele zawiera m.in.: olejek eteryczny, alkaloidy koniina i cynapina, dalej – narcyzyna, rutyna i kempferol.
• Blekot przejawia działanie przeciwbólowe, przeciwskurczowe i słabo uspokajające.

zdjęcie: www.kuleuven-kulak.be

Cis pospolity Taxus baccata

• zawiera toksyczną taksynę i inne szkodliwe substancje. 
• Z tego względu jest bardzo niebezpieczny nie tylko dla ludzi, ale również dla zwierząt. Znany jest przypadek padnięcia konia w pięć minut po zjedzeniu igieł i gałązek cisa. 
• We wszystkich częściach rośliny, oprócz osnówki, znajdują się duże ilości trujących związków, przede wszystkim taksyna . Występuje wiec w korze, drewnie i korzeniach.
• Objawy zatrucia dotyczą przede wszystkim układu krwionośnego i serca (spadek ciśnienia krwi, zaburzenia rytmu serca, migotanie komór). 
• Zatrucia mogą okazać się śmiertelne, więc poszkodowany powinien znaleźć się jak najszybciej w szpitalu.
• Nasiona z osnówką połknięte w całości nie są niebezpieczne. Rozgryzione drażnią jednak błonę śluzową przewodu pokarmowego, gdyż zawierają taksynę, która przedostawszy się do krwi, powoduje zaburzenia układu oddechowego oraz pracy serca. 
• Objawem zatrucia mogą być kolka, biegunka i spadek ciśnienia tętniczego. 
• Zawartość taksyny w szpilkach do 0,7 %. Powoduje ona zaburzenia pracy serca i zaburzenia żołądkowo-jelitowe oraz porażenia ośrodka oddechowego, prowadzące do szybkiej śmierci.

zdjęcie: http://www.plantsystematics.org

Pokrzyk (wilcza jagoda -Atropa belladonna)

• zawiera alkaloidy tropanowe (0,2-1%) - gł. atropinę i hioscyjaminę, skopolaminę, N-tlenek atropiny i belladoninę, flawonoidy (pochodne flawonolu), małe ilości nikotyny.
• W korzeniu występują kumaryny i toksyczna apoatropina. 
• Cała roślina jest silnie trująca.
• Surowcem leczniczym są korzenie i kłącza oraz liście zbierane z roślin uprawianych na plantacjach. Zawierają one alkaloidy: atropinę hioscjaminę, skopolaminę i belladonninę.
• Alkaloidy te blokują przewodnictwo nerwów parasympatycznych ukladu wegetatywnego, co powoduje zmniejszenie napięcia mięśni gładkich przewodu pokarmowego, dróg moczowych i żółciowych. Powodują również przyśpieszenie akcji serca. 
• Pokrzyk znano już w starożytności jako roślinę trującą znaną wówczas jako Solanum mortiferum czyli "niosącą śmierć". Roślina ta, jak żadna inna, była kojarzona ze śmiercią. Wierzono, że wyrasta ona w pobliżu miejsc straceń wisielców. 
• w średniowieczu i okresie późniejszym wyciągi z pokrzyku były głównym składnikiem "maści czarownic", które wcierano sobie w pachwiny i skronie co miało powodować halucynacje (stąd prawdopodobnie pochodzenie legend o lataniu czarownic na miotłach).
• Z korzenia belladonny oraz wina sporządzano magiczny napój miłosny pobudzający do rozwiązłości. 
• Roślina była narzędziem wielu morderstw i samobójstw, powodem wielu zatruć. 
• W okresie Renesansu zaczęto wykorzystywać jej działanie rozszerzające źrenice dla podkreślenia piękna oczu dam - stąd nazwa"belladonna". 
• Polska nazwa "pokrzyk" jest często tłumaczona odgłosem, który jakoby się słyszy wyciągając jej korzeń z piaszczystego podłoża. W działaniu surowca dominuje działanie parasymptykolityczne atropiny. 
• Obniżeniu ulega napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, moczowych, następuje zahamowanie czynności gruczołów potowych, ślinowych, błon śluzowych, dróg oddechowych oraz żołądka. Występuje rozszerzenie źrenic oczu, przyśpieszenie akcji serca. 
• Zjedzenie ok. 10 przez dorosłego człowieka może się jednak skończyć śmiercią. Uwaga: wszystkie części rośliny są śmiertelnie trujące.Dawkę śmiertelną dla dziecka stanowią już trzy - cztery zjedzone owoce

zdjęcie: http://www.botanicalgarden.ubc.ca

Tojad mocny (Aconitum napellus)

• Jedną z najgroźniejszych roślin występujących na terenie Polski (Sudety, Karpaty, Góry Świętokrzyskie) jest tojad mocny Aconitum napellus; uważany jest za najbardziej trującą roślinę europejską. 
• Już samo zerwanie i podrażnienie skóry toksycznym alkaloidem znajdującym się we wszystkich częściach rośliny może spowodować zapalenie skóry i ciężkie zatrucie. 
• Spożycie korzenia tojadu - mylonego nieraz z korzeniem selera czy chrzanu - może być śmiertelne. 
• Roślina zawiera od 0,2 do 3 % alkaloidów, takich jak akonityna, mezoakonityna, hipakonityna, neopelina. Nadworny medyk cesarza Austrii Anton F. Störck tak oto pisał o tej roślinie: ...zawiera tak subtelna truciznę, że nawet trzymając w ręku przez długi czas, byle się zagrzała, przyprawia o smierć.
• Najbardziej szkodliwe alkaloidy, mogące już w ułamkach miligrama spowodować śmiertelne zatrucia, znajdują się w bulwach korzeniowych tojadu mordownika. W zespole występujących tam alkaloidów najbardziej trująca jest akonityna, będąca mieszanką trzech odmian tego związku. Już jedna kropla 0,01 - procentowego, a więc bardzo rozcieńczonego roztworu tego związku powoduje znieczulenie języka. Akonityna poraża ośrodek oddechowy i unerwienie serca, a w większych dawkach powoduje śmierć.
• Silne własności toksyczne akonityny wypróbowali Niemcy w czasie II wojny światowęj zatruwając nią pociski. W tym celu specjalnie dobrana grupa "naukowców SS" stworzyła "placówkę badawczą" w obozie koncentracyjnym w Buchenwaldzie. Zaprawionymi akonityną pociskami rewolwerowymi strzelano w biodra bezbronnych więźniów, a następnie obserwowano ich reakcję. Pierwsze oznaki zatrucia pojawiały się po u pływie 20 minut jako pobudzenie ruchów i ślinotok. Po dalszych 40 minutach wyciek śliny był tak wielki, że zatruci nie nadążali z jej wypluwaniem i zaczęli wymiotować. Pojawiały się następnie silniejsze pobudzenia ruchów, jak rzucanie się na ziemię i przewracanie oczami. Po upływie dwóch godzin pobudzenie ustawało i bestialsko torturowani więźniowie umierali.

źródło: http://www.online-utility.org

Lulek czarny (Hyoscyamus niger) 

• liście tego gatunku zawierają od 0,03 do 0,17 % alkaloidów(L-hioscyjamina, atropina, L-scopolamina) 
• Wszystkie części rośliny są trujące, Najbardziej jednak korzenie i nasiona. Zawierają skopolaminę, atropinę, skopolaminę i kuskohigrynę. 
• Używano go jako leku na uspokojenie, czasem przeciwbólowo przy silnych bólach gośćcowych, zapaleniach korzonków i nerwobólach. 
• Zatrucia zdarzają się przede wszystkim po zjedzeniu nasion mylonych z nasionami maku. 
• Pliniusz radził wdychać dym z palonego lulka na uśmierzenie bólu zębów, a w średniowieczu stosowano lulek do znieczuleń. 
• Charakterystycznym objawem zatrucia lulkiem są halucynacje. W stanie halucynacji wywoływanych przez liście lulka dominuje duże pobudzenie ruchowe, co jest charakterystyczne i odróżnia te zatrucia od zatruć pokrzykiem lub bieluniem
• Typowe jest rozszerzenie źrenic i wysuszenie błon śluzowych jamy ustnej i gardła 

źródło: http://explorepharma.wordpress.com

Konwalia (Convallaria majalis), konwalia leśna, konwalia majowa 

• Cała roślina jest, nie tylko dla nas, trująca.
• Czerwone jagody i liście tego majowego kwiatu zawierają silne glikozydy nasercowe; zjedzenie zaledwie kilku z nich przez małe dziecko może spowodować śmierć.
• Objawami zatrucia są nudności, wymioty, biegunka, bóle i zawroty głowy oraz widzenie na żółto, a także zaburzenia rytmu serca i spadek ciśnienia tętniczego. 
• Bardzo niebezpieczne jest nawet wypicie wody z wazonu, w którym stał bukiecik konwalii. 
• Surowiec stanowią kwiaty i ziele. Rzadko kłącza. 
• Zawiera glikozydy kardenalinowe (konwalatoksynę, konwalazyd, lokundiozyd i innne. Oraz flawonidy izoramnetynę i kwertcynę. 
• Dzialanie trujące polega na atakowaniu rytmu serca. W dawkach leczniczych poprawia krążenie krwi. Konwalia zawiera również saponiny steroidowe a wśród nich konwalarynę i kwasy organiczne m.innymi kwas chelidonowy.
• Zielarze 16-tego wieku rekomendowali zaparzanie kwiatów konwalii majowej w wodzie w celu złagodzenia skazy moczanowej oraz w winie dla poprawienia pamięci oraz łagodzenia zapalenia oczu. Te lekarstwa, nazywane złota wodą, były tak wysoce cenione, że trzymane były w złotych lub srebrnych naczyniach. 
• Innym zastosowaniem konwalii majowej, które jest uważane za ważne w dniach dzisiejszych, było leczenie kondycji związanych z sercem. Podobnie jak naparstnica, konwalia majowa reguluje i wzmacnia bicie serca, pomimo że jej efekty są słabsze niż naparstnicy. 

żródło:http://konwaliowepole.blogspot.com

Jemioła (Viscum album) czyli starzęśla

• Cała roślina, oprócz śluzowatej otoczki nasion (ulubionego przysmaku jemiołuszek i drozdów) jest silnie trująca
• Zawiera wiskotoksynę, cholinę, acetylochlinę. Obniża ciśnienie krwi i zwalnia rytm serca (cardiosedativum). Rozszerza naczynia włoskowate i przeciwdziała arteriosklerozie.

źródło: http://naszkraj.ca/

Łubin gorzki (Lupinus)

• Trujące są zielone nasiona.

źródło: http://www.wodr.konskowola.pl

Naparstnica. (Digitalis)

• Zawiera liczne toksyczne glikozydy digitoksynę, digitalinę i inne. Ich działanie kumuluje się w organizmie. Groźne zatrucia u ludzi może spowodować już 1-2 g wysuszonych liści. 
• Objawiają się one zawrotami głowy, zaburzeniami widzenia, biegunką, a następnie sinicą i gwałtownym skurczem naczyń wieńcowych.

źródło: http://www.tenpieknyswiat.pl

Psianka czarna. (Solanum nigrum)  

• Zawiera trujący glikozyd solaninę, która również wykazuje własności rakotwórcze.
• Objawy zatrucia to kolka, mdłości, wymioty i biegunka. W ostrzejszych przypadkach zaburzenia krążenia i oddychania. Powoduje uszkodzenie nerek i wątroby. 
• Pierwszymi objawami ich uszkodzenia jest białkomocz.

źródło: http://www.liseed.org

Szalej jadowity (Cikuta virosa L.)

• Jad tej rośliny: cykutotoksyna potrafi nawet przedostać się do wody studziennej, a zatrucie należy leczyć jeszcze przed interwencją lekarza podawaniem mocnego naparu kawy, lub herbaty, środków wymiotnych lub rozcieńczonego octu (2%).
• Cała roślina zawiera trujący wielonienasycony alkohol-cytutoksynę bardzo silnie toksyczny; już spożycie około 5g kłącza powoduje zgon. 
• Objawy zatrucia występują szybko, niekiedy w kilkanaście minut po spożyciu. Są to: ślinotok, pieczenie w jamie ustnej, wymioty, często wielokrotne drgawki. Śmierć może nastąpić wskutek porażenia ośrodka oddechowego.
• Wskutek otrucia cykutą zmarł między innymi Sokrates

źródło: http://www.hlasek.com

Szczwół plamisty (Conium maculatum) 

• Wszystkie części tej rośliny, a głównie owoce są bardzo mocną trucizną. 
• Substancja, która to powoduje, to koniina, w działaniu podobna do indiańskiej curarry. Koniina działa początkowo pobudzająco, a następnie porażająco na wegetatywne zwoje obwodowe; poraża zakończenia nerwów ruchowych
• Wyglądem łudząco przypomina pietruszkę, odróżniają ją od niej czerwone, lub czerwono brunatne plamy na liściach. 
• Jako ciekawostkę można dodać, że roślina ta bije wszystkie inne pod względem zawartości kwasu askorbinowego (vit. C) 
• Objawy zatrucia to wymioty, bóle brzucha, rozszerzenia źrenic, zaburzenia widzenia, ślinotok, drętwienie kończyn dolnych, drgawki. 
• Śmierć może nastąpić wskutek porażenia ośrodka oddechowego. 

źródło: http://www.malag.aes.oregonstate.edu

 Wawrzynek wilczełyko - (Daphne mezereum)

• Trujące są wszystkie części rośliny. Nawet dotknięcie powoduje zapalenie skóry. 
• Najgroźniejsze jest spożycie nęcąco wyglądających czerwonych owoców. Dziesięć - dwanaście dojrzałych jagód stanowi dawkę śmiertelną dla dziecka.
• Jagody obok kory, są najbardziej trującą częścią rośliny. 
• Wilczełyko zawiera trujące substancje: dafnetoksynę i mezereinę, po których spożyciu dochodzi do uszkodzenia nerek, centralnego systemu nerwowego i układu krążenia. Około 30% zatruć nimi prowadzi do śmierci
• Typowe objawy zatrucia nimi, to wymioty i krwotoki. 

źródło: http://bankgenow.kpnmab.pl

Zimowit jesienny.(Colchicum autumnulen L.) 

• Różne części roślin zawierają od 0,2 0,6 % kolchicyny, która ma charakter silnej trucizny, roślina ta została ochrzczona jako roślinny arszenik.
• Dawka śmiertelna dla człowieka to 20-40 mg czyli od pięciu do dziesięciu nasion. 
• Do zatrucia może dojść również w sposób pośredni, po spożyciu mleka kóz i owiec, które zjadły zimowit jesienny. 
• Śmiertelność w wypadku zatrucia sięga 90proc
• Kolchicyna jest jednym z najbardziej trujących związków roślinnych. 
• Mają one zdolność przenikania przez barierę łożyskową, zatem są groźne dla kobiet w ciąży ze względu na możliwość uszkodzenia płodu.
• Objawy zatrucia pojawiają się po kilkugodzinnym okresie utajenia i charakteryzują się uczuciem pieczenia w jamie ustnej, zaburzeniami połykania, bólami brzucha, wymiotami i biegunką (często krwawą). Występują bolesne skurcze pęcherza moczowego z krwiomoczem. U nie leczonego dziecka powstaje zespół ciężkiego odwodnienia z objawami zapaści krążeniowej. Częstym objawem jest uszkodzenie szpiku (we krwi obwodowej zmniejsza się liczba krwinek białych i płytek krwi). Do późnych powikłań po zatruciu należy wypadanie włosów. 

źródło: http://www.naturephoto-cz.com